Η οξυκωδόνη είναι ένα ισχυρό παυσίπονο που ανήκει στην ομάδα των οπιοειδών. Στην ιατρική, χρησιμοποιείται κυρίως με τη μορφή του υδροχλωριδίου. Πώς λειτουργεί η οξυκωδόνη και πώς να τη δοσολογηθεί σωστά;
Πίνακας περιεχομένων
- Οξυκωδόνη: ενδείξεις χρήσης
- Οξυκωδόνη: τρόποι εισαγωγής και δοσολογία
- Οξυκοδόνη: αντενδείξεις
- Οξυκωδόνη και εγκυμοσύνη και γαλουχία
- Οξυκοδόνη: παρενέργειες
- Οξυκωδόνη: αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και τροφίμων
- Oxycodone: παρασκευάσματα διαθέσιμα στην πολωνική αγορά
- Η οξυκωδόνη ως φάρμακο
Οξυκωδόνη (Λατινικά.οξυκοδόνιο) είναι δομικά παρόμοια με την πιο γνωστή και πολύ πιο συχνά χρησιμοποιούμενη κωδεΐνη, από την οποία διαφέρει από την παρουσία μιας υδροξυλομάδας στη θέση 14, την αντικατάσταση της υδροξυλομάδας στη θέση 6 με μια καρβονυλο (κετόνη) ομάδα και τη μείωση του διπλού δεσμού μεταξύ των 7,8 άνθρακα σε ένα μόνο.
Οξυκωδόνη: ενδείξεις χρήσης
- θεραπεία μετεγχειρητικού πόνου
- θεραπεία νεοπλασματικών παθήσεων, ειδικά στην παρηγορητική θεραπεία
- θεραπεία μέτριου έως σοβαρού πόνου
- Συμπτωματική θεραπεία δεύτερης γραμμής σε ασθενείς με σοβαρό έως πολύ σοβαρό ιδιοπαθή σύνδρομο ανήσυχων ποδιών
- θεραπεία νευροπαθητικού πόνου και ισχαιμικού πόνου
- θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας των αρθρώσεων του ισχίου
Οξυκωδόνη: τρόποι εισαγωγής και δοσολογία
Το φάρμακο λαμβάνεται συχνότερα από το στόμα. Μπορεί επίσης να ληφθεί από το ορθό ή με ενδομυϊκή, ενδοφλέβια και υποδόρια ένεση. Η βιοδιαθεσιμότητα για στοματική και πρωκτική χορήγηση είναι παρόμοια και ανέρχεται σε περίπου 60-87%.
Η δοσολογία της οξυκωδόνης εξαρτάται από τον κάθε ασθενή: πώς το σώμα τους ανταποκρίνεται στη θεραπεία και πόσο πόνο βιώνουν.
Η συνήθης αρχική δόση για εφήβους άνω των 12 ετών και ενήλικες που δεν έχουν λάβει οπιοειδή είναι 10 mg υδροχλωρικής οξυκωδόνης κάθε 12 ώρες.
Μια αρχική δόση των 5 mg μπορεί να είναι επαρκής για ορισμένους ασθενείς (αυτό μειώνει τη συχνότητα και την ένταση των παρενεργειών).
Ωστόσο, το μέγεθος της δόσης και η συχνότητα της χορήγησής του καθορίζονται ξεχωριστά από τον θεράποντα ιατρό, ο οποίος είναι σε θέση να προσδιορίσει την ευαισθησία του σώματος και να λάβει υπόψη τυχόν συνοδευτικές ασθένειες και άλλα φάρμακα που έλαβε ο ασθενής.
Οξυκοδόνη: αντενδείξεις
Η οξυκωδόνη, όπως και άλλα φάρμακα, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους ασθενείς. Οι αντενδείξεις για τη χορήγηση αυτού του φαρμάκου είναι, για παράδειγμα:
- εντερική παραλυτική απόφραξη
- πνευμονική καρδιά
- υπερευαισθησία στην οξυκωδόνη ή σε κάποιο από τα έκδοχα
- σοβαρή αναπνευστική καταστολή με υποξία
- σοβαρό βρογχικό άσθμα
- σοβαρή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
Η οξυκωδόνη δεν πρέπει να χορηγείται σε παιδιά κάτω των 12 ετών. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα δεδομένα σχετικά με τη χρήση αυτής της ουσίας σε αυτούς τους νέους, επομένως είναι δύσκολο να προσδιοριστούν οι παρενέργειες και οι επιπτώσεις τους στην ανάπτυξη των παιδιών.
Θα πρέπει να χορηγείται προσεκτικά σε ηλικιωμένους ή εξασθενημένους ασθενείς, καθώς και σε ασθενείς με:
- σοβαρή διαταραχή της πνευμονικής λειτουργίας
- προβλήματα στο ήπαρ ή στα νεφρά
- υποθυρεοειδισμός
- ασθένειες της χολικής οδού
- καλοήθης διόγκωση του προστάτη
- ψύχωση μετά από δηλητηρίαση (π.χ. με αλκοόλ)
- φλεγμονή των εντέρων
- αλκοολισμός
- γνωστή εξάρτηση από οπιοειδή ή άλλα φάρμακα
- παραλήρημα αλκοόλ
- φλεγμονή του παγκρέατος
- χολολιθίαση
- υπέρταση
- επιληψία
- επιρρεπείς σε επιληπτικές κρίσεις
- σε ασθενείς που έλαβαν ταυτόχρονα αναστολείς ΜΑΟ.
Οξυκωδόνη και εγκυμοσύνη και γαλουχία
Η οξυκωδόνη διασχίζει τον πλακούντα, επομένως δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε έγκυες γυναίκες. Τα νεογνά των οποίων οι μητέρες χρησιμοποίησαν οπιοειδή τις τελευταίες 3-4 εβδομάδες πριν τον τοκετό θα πρέπει να παρακολουθούνται για αναπνευστική καταστολή.
Εάν η οξυκωδόνη χορηγείται κατά τη διάρκεια του τοκετού, το έμβρυο μπορεί να αναπτύξει αναπνευστική καταστολή.
Αυτό το φάρμακο περνά επίσης στο μητρικό γάλα και μπορεί να προκαλέσει αναπνευστική καταστολή στα νεογέννητα.
Η χρήση του σε έγκυες γυναίκες και κατά τη διάρκεια του θηλασμού πρέπει να πραγματοποιείται υπό στενή ιατρική παρακολούθηση και μόνο όταν τα οφέλη από τη χορήγηση του υπερτερούν των πιθανών παρενεργειών.
Οξυκοδόνη: παρενέργειες
Η οξυκωδόνη μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες όπως:
- συστολή των μαθητών
- βρογχόσπασμος
- συστολή λείων μυών
- αναπνευστική κατάθλιψη
- μπορεί να αντέξει το αντανακλαστικό του βήχα
- σε ακραίες περιπτώσεις: σοβαρή υπόταση και απειλητική για τη ζωή
Επιπλέον, τα άτομα που λαμβάνουν αυτό το φάρμακο μπορεί να παρουσιάσουν:
- υπνηλία μέχρι διαταραχή της συνείδησης
- δυσκοιλιότητα
- ναυτία
- Πονοκέφαλο
- ζάλη
- εμετος
- αλλαγές στη διάθεση και την προσωπικότητα (π.χ. άγχος, κατάθλιψη)
- μείωση της όρεξης έως την πλήρη απώλεια
- υπερβολική ψυχοκινητική δραστηριότητα, νευρικότητα, αϋπνία
- τρόμος μυών
- σύγχυση
- δύσπνοια
- λόξυγγας
- δυσπεψία
- ξερό στόμα
- δερματικές αντιδράσεις (π.χ. εξάνθημα, ερύθημα)
Οξυκωδόνη: αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και τροφίμων
Η οξυκωδόνη αντιδρά με:
- οπιοειδή
- υπνωτικα χαπια
- αντικαταθλιπτικά
- αντιισταμινικά
- αντιεμετικά
- νευροληπτικά
Το αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τις παρενέργειες του αλκοόλ.
Η οξυκωδόνη πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή κατά τη διάρκεια της θεραπείας με αναστολείς ΜΑΟ και επίσης έως και 2 εβδομάδες μετά τη διακοπή τους (και οι δύο δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα).
Αντιβιοτικά μακρολιδίου (π.χ. κλαριθρομυκίνη, ερυθρομυκίνη), αντιμυκητιασικά φάρμακα (π.χ. κετοκοναζόλη, ιτρακοναζόλη) και φαινομενικά αθώος χυμός γκρέιπφρουτ μπορεί να αναστέλλουν το μεταβολισμό της οξυκωδόνης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της συγκέντρωσης αυτής της ουσίας στο αίμα (οι παρενέργειες είναι πιο πιθανές) .
Από την άλλη πλευρά, το St. John's wort μπορεί να επιταχύνει το μεταβολισμό της οξυκωδόνης, ο οποίος μπορεί να μειώσει τη συγκέντρωση του φαρμάκου στο αίμα, και έτσι να μειώσει την επίδρασή του.
Η οξυκωδόνη ως φάρμακο
Αν και η οξυκωδόνη, όταν χρησιμοποιείται όπως συνταγογραφείται από ιατρό, βοηθά στην αντιμετώπιση του πόνου, επιτρέπει στον ασθενή να λειτουργεί κανονικά, ανακουφίζει από την ασθένεια και, δυστυχώς, χρησιμοποιείται επίσης ως ναρκωτικός παράγοντας. Αυτό ισχύει κυρίως για χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία.
Μεγάλες δόσεις αυτού του φαρμάκου, που λαμβάνονται με ανεξέλεγκτο τρόπο, μπορούν να οδηγήσουν σε απειλητική για τη ζωή κατάθλιψη του αναπνευστικού κέντρου. Ο κίνδυνος αυξάνεται εάν ληφθεί μαζί με άλλες ουσίες που έχουν τα ίδια ή παρόμοια αποτελέσματα στο αναπνευστικό κέντρο.
Η υγεία και η απειλή για τη ζωή μπορεί επίσης να είναι η αυξημένη υπνηλία που συμβαίνει μετά τη χορήγηση υψηλών δόσεων αυτής της ουσίας, ειδικά όταν συνδυάζεται με την έλλειψη αίσθησης κρύου και την τάση να κρυώνει το σώμα πολύ πιο γρήγορα.
Η φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων και του δέρματος εμφανίζεται μετά από ενδοφλέβια χορήγηση οξυκωδόνης.
Άλλοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν μόλυνση με ασθένειες που μεταδίδονται στο αίμα, συμπεριλαμβανομένων HIV και ιογενής ηπατίτιδα.
Υπήρξαν επίσης πολλές αναφορές θανάτων μετά τη χρήση οξυκωδόνης, οι πιο συχνές είναι η ταυτόχρονη χορήγηση άλλων ηρεμιστικών ή η κατανάλωση αλκοόλ.
Επομένως, πρέπει να θυμόμαστε ότι, δυστυχώς, αυτό που θεραπεύει μπορεί επίσης να είναι επιβλαβές και σε περίπτωση αμφιβολιών που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της θεραπείας, θα πρέπει να επικοινωνήσετε αμέσως με το γιατρό σας.
Τι αξίζει να γνωρίζετε για τον πόνο;Ο πόνος είναι ένα πολύ υποκειμενικό συναίσθημα και ακριβώς λόγω αυτής της υποκειμενικότητας ορίζουμε τον πόνο ως ό, τι ο ασθενής το αποκαλεί. Η Διεθνής Εταιρεία για τη Μελέτη του Πόνου, επεκτείνοντας αυτόν τον ορισμό, προσθέτει ότι ο πόνος είναι μια συναισθηματική και αισθητηριακή εντύπωση με αρνητικό χαρακτήρα. Εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ερεθισμάτων που βλάπτουν τον ιστό ή μπορεί να τον βλάψουν.
Οξύς πόνος (διάρκειας έως 3 μηνών) - έχει προστατευτική και προειδοποιητική λειτουργία, εξαφανίζεται με τη συνοδευτική ασθένεια. Αυτό είναι για παράδειγμα:
- στεφανιαίο πόνο
- ισχιαλγία
- νεφρική κολική
- πόνος που σχετίζεται με τραυματισμούς, εγκαύματα, κρυοπαγήματα
- πόνος στην σκωληκοειδίτιδα
- πόνος στην οξεία ισχαιμία των άκρων
Ο χρόνιος πόνος (διάρκειας άνω των 3 μηνών) δεν έχει προειδοποιητική και αμυντική λειτουργία και δεν αποτελεί πλέον σύμπτωμα, αλλά γίνεται η ίδια μια ασθένεια, απαιτεί μεγαλύτερη φαρμακολογική θεραπεία και πολύ συχνά εμποδίζει τον ασθενή να λειτουργεί σωστά σε καθημερινή βάση. Αυτό είναι για παράδειγμα:
- ρευματικός πόνος
- ισχαιμικός πόνος κάτω άκρων στο πλαίσιο της αθηροσκλήρωσης
- πονοκεφάλους ημικρανίας
- πόνος που σχετίζεται με άλλες εκφυλιστικές αλλαγές
- μετατραυματικός πόνος
Πώς να θεραπεύσετε τον πόνο;
Για ήπιο πόνο - χρησιμοποιούνται παρακεταμόλη και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, π.χ. ιβουπροφαίνη. Έχουν αναλγητικό και αντιφλεγμονώδες αποτέλεσμα, συμπεριλαμβανομένου. μειώνοντας την παραγωγή προσταγλανδινών, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την ευαισθητοποίηση των υποδοχέων πόνου μας.
Για μέτριο πόνο, χορηγούνται ήπια οπιοειδή (π.χ. κωδεΐνη, τραμαδόλη).
Σε σοβαρό πόνο - ισχυρά οπιοειδή (π.χ. μορφίνη, φεντανύλη, βουπρενορφίνη, μεθαδόνη, οξυκωδόνη).
